David Geens – De kunst van het mogelijke

Le-ter-mi-nus.

Zo geschreven, zo gesplitst. Op minder dan 5 minuten en onverwijld.

De geschiedenis nog eens beschrijven, hoef ik niet te doen. Surf naar eender welke nieuwssite en je kan de volledige chroniek nalezen. Ik geef gewoon enkele bedenkingen mee.

Eerst over Alexander De Croo. De commentaar van Luc Van der Kelen in Het Laatste Nieuws schreef het in enkele treffende zinnen.

Respect voor gemaakte afspraken, het is in de politiek een ongewoon fenomeen geworden. […] Dat is de omgekeerde wereld. Iemand die zich na drie jaar van misgelopen afspraken wil houden aan een plechtige overeenkomst, op papier, en nog twee keer een verlenging toestaat, wordt uitgemaakt omdat hij zich wil houden aan het gegeven woord. De moraliteit van de politici moet wel heel diep gezonken zijn.

We (wij allemaal) vinden het normaal dat politiek een vies spelletje is geworden. Het is, zoals Van der Kelen zegt, de omgekeerde wereld waarin woord houden als onverantwoord wordt beschouwd.

Los van het feit of De Croo zich liet leiden door politiek (partij)eigenbelang (“Hij ging toch wel voor het belang van zijn partij zeker. Een misdrijf. Nogmaals, wat een gehuichel. Is er één partijvoorzitter die niet gaat voor het belang van zijn partij?” dixit Van der Kelen), hij is ook in mijn achting gestegen. Als ondernemer heb ik uiteraard altijd voorliefde voor een echt liberaal beleid, maar de drie decennia die Verhofstadt aan de leiding stond, was de VLD in mijn ogen ver afgedwaald van het echte liberalisme. Misschien dat met deze voorzitter en ondervoorzitter daar verandering in komt.

Makkelijk zal het duidelijk niet zijn, want terwijl Alexander De Croo nog aan het uithijgen was van zijn spurtoverwinning, verkwanselde partijgenoot en -krokodil Patrick Dewael de zege door niet door te drukken en het parlement op zijn honger te laten zitten. Van een kamervoorzitter zou je toch eerder verwachten dat hij het belang van de Kamer (hét instituut van onze democratie) voorrang zou geven op de grillige wensen van de ondemocratische vorst? Quod non.

Maar terug naar Leterme, de man waarop ik ooit mijn hoop had gesteld (samen met 800.000 andere Vlamingen). Vijf minuten politieke moed, onverwijld, … zucht. Wat een ellendig hoopje schiet daar van over. Wederom in Het Laatste Nieuws (een krant waar tegenwoordig volgens mij te weinig plaats wordt gegeven aan goede politieke journalistiek), las ik vanmorgen een goed interview met Tobback. Daaruit ook enkele uitspraken waar ik me kan in vinden (zelfs al komen ze van een socialist, maar tenminste nog een echte rooie en geen kaviaarsocialist):

Leterme is een politieke charlatan. Ofwel is hij uiterst dom, ofwel is hij al jaren bezig de kluit te belazeren. […] Enfin, ik ga stoppen met die analyse, want ik begrijp hem niet, Leterme. En dat is maar best ook, want als ik hem wél begreep, zou ik hoogstwaarschijnlijk tot hele lelijke conclusies moeten komen. […]

CD&V was klaar om in te binden, vermoed ik. Daar zat nochtans straf spul tussen. Een klap in het gezicht van de Vlaamse regering, want de N-VA van Bart De Wever zou dat nooit aanvaarden. Conclusie: blijkbaar staat CD&V klaar om Kris Peeters op te offeren. Mocht Peeters zich ooit de illusie hebben gemaakt dat ze hem doodgraag zien, in zijn partij, dan is hij daar nu van verlost.

Het probleem ligt niet alleen bij Leterme, maar wel bij de ganse top van de CD&V (die de afgelopen vijf jaar is geselecteerd door de keizer zelf). Tegenspraak duldt hij niet (kijk maar naar wat mij is overkomen) in eigen partij, maar daar buiten is hij een pantoffelheld. Een non meer of minder, hij tilt er niet aan. Premier op papier, maar in werkelijkheid een handpop van het politieke echtpaar Di Rupo-Milquet (de dag dat je die twee gesplitst krijgt samen met een splitsing van het koppel Reynders-Mangain, dan pas zal je BHV kunnen splitsen).

Is dit alles een crisis waard? Ja, want het is tijd om te zeggen “tot hier zijn we samen gegaan, maar nu moeten we stoppen”. Dit gaat niet over BHV, maar over de fundamenten over hoe wij een staatsbestuur mogelijk zien. Territorialiteitsbeginsel versus personaliteitsbeginsel. Minder overheid versus meer overheid. Goed bestuur tegenover geen bestuur.

Ik hoop dat als er verkiezingen komen, dat de N-VA dat duidelijk kan maken in haar campagne. Het gaat niet over BHV, het gaat over het disfunctioneren van de Belgische staatsstructuren. Als dat geen crisis waard is, wat dan wel?

Ik ben niet het type dat van veel dingen spijt heeft. Spijt is wat mij betreft een overbodig gevoel. Ik ben van mening dat als je een beslissing neemt, je die weloverwogen doet en dan kan het zijn dat nadien blijkt een verkeerde beslissing te zijn, maar spijt helpt daar niks aan te veranderen.

Maar er zijn van die dingen waar je wel spijt van hebt. Zoals wanneer je als student ’s morgens wakker wordt en je proeft tussen de kleffe smaak van verschraald bier nog een andere smaak en plots huiver je als je terugdenkt aan dat wijf dat je in een dronkemansbui hebt gezoend… Zo’n gevoel van walgelijke spijt heb ik nu als ik terugdenk dat ik mee campagne heb gevoerd voor Yves Leterme.

Hij was de man die de Vlaamse kwesties eens ging regelen. Met vijf minuten politieke moed, onverwijld en van Opgrimbie tot De Panne.

De man die als een Judas voor enkele Fortis-zilveringen Vlaanderen ten prooi heeft laten vallen.

Dit is de man die deze week een oproep lanceerde voor samenwerkingsfederalisme. In plaats van meer Vlaanderen, leidt hij een regering met een Vlaamse minderheid en buiht constant deemoedig het hoofd voor het Waalse non. Een samenwerking die aan één kant altijd op een muur van non stoot, is geen samenwerking, maar getuigt van een ongezonde dosis masochisme.

De man van goed bestuur in Vlaanderen, is nu de premier van een regering die het volgende kan naar voren brengen:

Moeten we hier nu mee lachen? Of janken?

Deze dronkelap moet wel voor onze pensioenen zorgen en is daartoe gemachtigd door de Waalse socialisten. Dat is toch een partij die zich verantwoordelijk zou moeten opstellen in het beheer van de pensioenen. Of is deze partij zo doordrongen van het feit dat ze Vlaanderen kunnen blijven melken?

Want daarin schuilt de arrogantie van de Walen. Daerden vindt het zelfs niet kunnen dat de Vlamingen hem weer zo aanpakken, terwijl hij volledig nuchter was. Vlaanderen moet niet zagen, Vlaanderen moet zwijgen en slikken wat de Waalse clowns produceren.

Die mentaliteit zit er inmiddels al gedurende meerdere generaties zo diep ingebakken, dat het een verworven recht is.

Op zulk moment oproepen tot een betere samenwerking, is toch van het goede te veel? Het bewijst nog maar eens dat we met onderhandelen maar één ding zullen bereiken: de Walen zullen weer buit binnen halen.

De enige oplossing om hier een halt aan toe te roepen, is om op institutionele wijze een echte grens te trekken en te zeggen “tot hier en niet verder”.

Leterme is aan zijn tweede zit(termijn) begonnen en het lijkt er op alsof hij van plan is om te blijven zitten en vooral niet te bewegen. Van rustige vastheid zijn we nu bij vastgeroeste vadsigheid beland…

Ik heb even zijn regeerverklaring door Wordle gehaald voor een eerste snelle analyse:

Met een vergrootglas heb ik het woord institutionele teruggevonden.

Voor de volledigheid nog eens zijn vorige regeringsverklaring door Wordle gegooid:

Daarin zie je de woorden Gemeenschappen en Gewesten toch al groter staan…

Het verschil wordt meteen duidelijk: de man van 800.000 kiezers is nu de man van “Je hebt me 800.000 maal belogen”…

Sinds gisteren moet ik constant denken aan de show van Geert Hoste van 2007 waarin hij om de haverklap een L vormde tegen zijn voorhoofd. De L als symbool van Leterme, Laurent en Loser.

Met Leterme en aanhorigheden bij CD&V denk ik nu ook aan de Lost Generation. Het grote probleem bij de doorstart van de huidige regering is duidelijk het gebrek aan gekwalificeerd politiek personeel bij CD&V. Wat hebben ze buiten Leterme? Ze moeten verdekke Wilfried Martens terug van stal halen als formateur voor een overgangskabinet voor loodgieter Dehaene.

Van bloedarmoede gesproken bij CD&V…

Nu ja, het is bij de andere partijen niet beter. Bij SP.A slagen ze er niet in deftige opvolging te voorzien voor de Teletubbies Stevaert, Vande Lanotte en Frank Vandenbroucke.

Bij Open VLD blijft alles recht staan omdat men zo hard een stand stil handhaaft rond De Gucht, Dewael en Somers, dat niemand nog kan bewegen, laat staan omvallen. Terwijl Dewael al genoeg geblunderd heeft om ook vervangen te worden, maar dan stort dat blauw kaartenhuisje helemaal in.

Bij de PS hebben ze enkel strikje Di Rupo, al de rest is te openlijk betrapt op corruptie en diens meer…

Wat is er eigenlijk aan de hand? Waarom zien we nergens een nieuwe generatie de kop opsteken?

De generatie waarvan nu de laatste exemplaren overeind staan, zijn de laatsten uit de eerste reeks mediapolitici. Iedere partij had al een tijd één of slechts enkele kopstukken. Aanwezigheid in de media betekent stemmen.

Volgens mij is dit een rechtstreeks resultaat van de grote kieskringen: provinciaal voor de Kamer en zelfs gewestelijk voor de Senaat.

Ik heb zelf één keer meegedaan in dat systeem in de provincie Oost-Vlaanderen. Dat is als “lokaal” kandidaat onwerkbaar. Wat had ik te zoeken in Aalst, Erembodegem, …? Je mag nog de zolen van de schoenen aflopen en een set banden verslijten, je kan geen hele provincie bedienen.

Je moet dus de media halen en een hoop geld geven aan een massacampagne die niet opvalt als je geen bekende kop hebt.

Vroeger, met de kleine kieskringen, dan ging je van kiesmeeting naar kiesmeeting in je eigen buurgemeenten. Je moest je enkel zorgen maken om zoveel mogelijk mensen te spreken, niet om je schmink die op TV wat te bleek uitvalt.

Je kan dus ook als beginnend politicus niet meer opklimmen. Van zodra je het goed doet in je gemeente, is de volgende stap een lijst waarop de topplaatsen (en dus verkozen plaatsen) door de partijen geschonken worden aan altijd maar dezelfde bekende koppen.

Daarom ook dat al die politici aan al de verkiezingen meedoen en zo vaak van niveau veranderen.

Het laten samenvallen van federale en regionale verkiezingen zal daar niet veel aan veranderen. Nog meer onbekenden zullen bij de gratie van de partij een plaatsje krijgen omdat de bekende koppen zoveel stemmen haalde, dat er voldoende overschiet voor de paar volgenden op de lijst.

Maar zo creëer je geen doorstroming, integendeel…

Als je bekende kop dan faalt, wie moet overnemen?

Er staat dus geen volgende generatie klaar… Wat mooie koppen die niet gekleurd zijn door de klappen van de zweep vallen nu te licht uit. Heeft iemand zelfs maar durven de naam Vervotte laten vallen als kandidaat premier? Nee toch, je zou uitgelachen worden.

Aangezien de “huidige” generatie politici OK bevonden is als mediakop, zijn ze duidelijk niet bedreven genoeg in degelijke politieke spelletjes. Dus moet men nu noodgedwongen teruggrijpen naar een vorige generatie.

Tijdens ieder crisismoment moest men dit al doen: comité der wijzen, de drie koningen afgelopen zomer, … Altijd “oude wijze mannen” omdat de huidige generatie het niet kan en er geen volgende generatie is.

Er staan ons nog sombere tijden te wachten. De huidige mediakoppen zullen zo lang mogelijk overeind blijven en daardoor geen licht laten aan jonge bomen. Als die oude knarren dan geveld worden of omvallen, zal men plots moeten vaststellen dat er geen bos is…

De titel is een uitdrukking van mijn gevoelens ten opzichte van Yves Leterme en de ganse CD-top.

Nota bene, ik schrijf CD-top want in mijn ogen mag die partij het aanhangsel &V niet langer gebruiken.

Yves Leterme is een eenzaat, maar dat hij zo verknocht is aan de macht, is een teleurstelling. De man die mijn oude partij drie overwinningen op rij bezorgde, de man die het beste kartel van de afgelopen decennia heeft gebaard en verdedigd, de man die glunderde op 10 juni tussen wapperende Vlaamse Leeuwen, is nu de man aan het hoofd van een pro-Waalse regering zonder Vlaamse meerderheid.

In de politiek moet je bochten nemen, moet je compromissen maken, maar dit is onuitgegeven. Een regering zonder Vlaamse meerderheid was een Vlaamse kaakslag. Yves zou Guy hiervoor bevechten van De Panne tot Opgrimbie. Nu hoop ik dat deze man zich van De Panne tot Opgrimbie niet meer durft vertonen.

En Marianne, ni zeveren (een term die ik nog al gebruikt heb op deze blog). “Er was een meerderheid bij het maken van het regeerakkoord”: tuurlijk, zo werkt het in de politiek. En een regering valt als een partner er uit trekt en er daardoor geen meerderheid meer is. Die basisregel niet respecteren, is de democratie met voeten treden en ons land omvormen tot een bananenrepubliek (yeps, daar gaan we weer). Zeg alvast maar tegen De Gucht dat hij niet meer zo van leer moet trekken tegen Congo; we doen niet veel beter.

De Waalse overwinning is (wederom) compleet: FDF aan tafel, N-VA niet aan tafel. Moet ik nu echt een schets maken van welke staatshervorming er komt?

What’s next? Drie burgemeesters die in het Vlaams Parlement komen zeggen “oewij zal et nooit meer kdoen” en dan toch benoemd worden?

De smeulende revolutie in Vlaanderen is dood en begraven, verraden door haar eigen leiders.

Ik heb al gerichten gehoord dat Geert Hoste een dubbelavond plant: hij krijgt niet alle belachelijke gebeurtenissen in één avond verteld. Je zou hem geen ongelijk kunnen geven…

Hoe moet het nu verder? Ik weet het niet.

Ik weet wel dat ik op zes maand tijd serieus gedegouteerd ben geraakt van politiek. En als ik dat als politiek beest zeg, hoe erg moet het dan niet zijn bij de doorsnee Vlaming…?

In één ding ben ik gerust: ik zal niet geplaagd worden door gewetenswroeging bij de volgende federale verkiezingen want ik doe er niet aan mee. Ze zijn toch ongrondwettelijk.

Ik ben wel benieuwd naar wat de verkiezingsuitslag zal zijn. Als ik merk hoeveel ex-CD-stemmers ik de afgelopen 48u al gehoord heb, dan zou ik denken dat CD op quasi 10 tot max 15% zal stranden.

Het kartel is dood en ik rouw daarom: ik blijf verweesd (letterlijk) achter en zal nu een andere weg moeten zoeken, tenzij de basis de top nog een andere richting kan uitsturen. Welke dat wordt, zal pas de komende weken duidelijk worden. Partijen die een lidkaart willen aanbieden: gelieve u te onthouden als u deel uitmaakt van enige Vlaamse of federale regering.

Een maand heb ik gezwegen, uit onvrede. Onvrede met een groteske uitspraak van gouverneur Denys als zijnde dat de Knesselaarse gemeenteraad als voorbeeld moet dienen was de concrete aanleiding. Andréke toch, voor ge uitspraken doet, moet ge eens in het echt meemaken hoe de oppositie monddood werd gemaakt.

Tegelijk werd ik als politicus zelf vies van de politiek, ook op nationaal niveau. Ik geef toe dat ik op Leterme heb gestemd, dat ik borden van hem heb opgehangen en hem op internetfora heb verdedigd.

Maar nog nooit ben ik zo teleurgesteld in een politiek boegbeeld als in Yves. Als hij niet morgenmiddag naar de koning gaat om zijn ontslag aan te bieden, dan moest de ganse CD&V die daar mee akkoord gaat, diep in de grond kruipen van schaamte.

Ik voel me nu dus partijloos. Jazeker, deze woorden komen van een CD&V-afdelingsvoorzitter en lid van het provinciaal bestuur.

Ik heb vrijdag met fierheid drie leeuwen uitgehangen, waarvan symbolisch 1 met de poten omhoog op de rug liggend. Mijn vrees wordt dus bewaarheid. De Vlaamse Leeuw ligt op zijn gat en kan niet meer klauwen.

Ik heb geen enkel idee welke partij nu nog als echt Vlaams kan beschouwd worden. N-VA kan toch echt niet anders dan vanavond beslissen om het kartel te verlaten???

Ik weet nog niet wat ik zelf doe in dat geval, daar ga ik mijn vakantie eens voor gebruiken, terwijl ik op mijn terras geniet van een goeie cubaanse sigaar…

Wie tips of advies heeft, laat maar weten, want ik weet het zelf echt niet meer…

Ik heb met veel belangstelling uitgekeken naar dit kanseliersdebat op VTM. Het gedoe of het nu al dan niet gepland was, is een discussie op zich en eigen aan verkiezingstijd.

Ik heb inmiddels ook een dag gewacht om er over te schrijven en eerst de krantencommentaren te lezen. Men noemt dit vrij algemeen een bits duel. Ik heb zoiets van “bits? ditte?”… Bits zou ik zelf niet direct als etiket gebruiken. Noemt men dit bits omdat er gewoon vlakaf enkele waarheden worden gezegd? Men verwijt de CD&V steevast omfloerstheid en nu er gewoon rake dingen (28 ontsnapten te Dendermonde, stookoliecheques verwarren met voorschotten, een oops, rekenfoutje van 1 miljard bij financiën) worden gezegd, noemt men het bits.

Ik trek alvast enige andere conclusies.

Algemeen stel ik één ding vast: Guy Verhofstadt is door spindoctor Slangen duidelijk ingefluisterd dat hij zich moet wentelen in de slachtofferrol omdat de Vlaming meestal sympathie heeft voor de underdog. Welnu, één bijkomende tip voor Guy van mezelf: de underdog is niet de geslagen hond…

Waar het duidelijk om draait heeft Verhofstadt zelf gezegd, vrij snel al in de uitzending: we mogen niet kijken naar het verleden, we moeten kijken naar de toekomst. Normaal zouden dit niet de woorden mogen zijn van een leider des lands na acht jaar beleid. Normaal moet zo’n beleid mooie verwezenlijking bevatten, die de fouten doen verbleken. Want iedereen maakt fouten, dat is gewoon zo. Maar acht jaar premierschap zou meer moeten opgeleverd hebben dan een leuk fotoalbum.

En daar poneert Yves Leterme heel eenvoudig de waarheid tegenover: de kiezer kan Guy Verhofstadt best beoordelen op de afgelopen 8 jaar. Niet op zijn beloften, wel de de al dan niet nagekomen beloften van de afgelopen twee regeringen. Bits? Volgens mij gewoon simpel (de waarheid).

Nieuwe jobs

Een ander fragment dat mijn aandacht trok was het stuk over de befaamde (beruchte?) 200.000 jobs. Los van de cijfers (Leterme zegt “het zijn er maar 161.000” en Verhofstadt zegt “neen, het zijn er zelfs 240.000”) zat er wel iets in de redering die Verhofstadt niet kon counteren en er voor zorgde dat hij plots een andere houvast moest zoeken.

Want het was Guy Verhofstadts redenering dat de regering het klimaat had geschapen voor de 3% economische groei, dat de regering voor de omstandigheden had gezorgd waarin de ondernemers die jobs konden creëren. Want daarin moest hij Leterme al gelijk geven: niet de regering zorgt voor jobs, wel de ondernemers.

Heel fijntjes en gladjes was het antwoord met de glimlach van Leterme: “Als er in dit land economisch iets goed gaat, is het dankzij Vlaanderen. En u bent verantwoordelijk voor België en ik voor Vlaanderen”. Patat, die zat. Bits én simpel tegelijk: als Verhofstadt gelijk heeft dat de regering voor het kader zorgt, dan nog is het zijn verdienste niet.

Het verschil

Zoals al uit mijn diverse stemtesten gebleken is, zijn de verschillen tussen de partijen soms niet zo heel duidelijk. Iedere partij heeft een pak punten in haar programma waar velen zich kunnen achter scharen. Ik zeg ook niet dat alles van de open VLD rubbish is, of dat de socialisten alleen maar uit hun nek kletsen.

Maar een essentiëel verschil werd toch heel simpel duidelijk toen het over de belastingsverlaging ging. Zowel CD&V als VLD willen de belastingen verlagen. De VLD wil dit doen door twee schijven aan te passen: die van 35% en van 45%. Ten eerste denk ik dat het dus waar is dat voor een deel mensen die nu in de tophelft van een klasse valt, de belastingen zullen verlagen. De facto betekent dit gewoon dat de (hogere) middeninkomens en de hoogste inkomens minder zullen moeten betalen. Fijn voor de hardwerkende Vlaming? Vooral fijn voor de zéér hardwerkende Vlaming, als de meeste uit die hoogste inkomens er eigenlijk al voor werken…

CD&V wil de belastingsvrije som optrekken. Da’s gewoon leuk voor iedereen. En ja, de lagere inkomens profiteren hier het meest van. Het is dus een sociale maatregel.

Daar zit dus het verschil: CD&V verlaagt voor iedereen maar met de nadruk op de zwaksten uit onze samenleving. VLD verlaagt maar enkel voor de hogere klasse. Fijn voor wie in die hogere klasse zit, maar als christen ben ik dan toch meer voor een maatregel die betere bescherming beidt aan de zwakkeren in onze maatschappij. Zeker omdat de maatregel enkel maar dubbel gunstig is als je gaat werken: het verkleint de kans op de werkloosheidsval. Je stimuleert meer mensen om hard te werken waardoor het uiteindelijk allemaal dubbel en dik opbrengt.

Winnaar of verliezer?

Zulke duels hebben in mijn ogen geen winnaars en verliezers. Ik vond Verhofstadt niet de kampioen van de debatten; je kan hem dat niet verwijten want feiten kunnen nooit verliezen van een debat. Is Leterme een winnaar? Moreel misschien, hoewel ik soms ook dacht “oei Yves, haal die smile van je gezicht; er gaan mensen dat niet leuk vinden dat je die arme man aan de andere kant staat uit te lachen met zijn miserie”… Pas op, ik zou misschien ook mijn lach op zo’n moment niet kunnen inhouden…

Het was leuk om te zien en de boodschap was simpel: beoordeel Verhofstadt op 10 juni op zijn prestaties van acht jaar lang. Eerlijker kan het niet dan dat. Hoe bitsig dat ook mag klinken…