David Geens – De kunst van het mogelijke

Hoort Tony Mary – u weet wel, de grote baas van de VRT – nog thuis op de VRT?

Die vraag stel ik mij voor de zoveelste keer als ik volgende episode in de saga omtrent deze man lees.

In de eerste helft van dit jaar was er een ongelooflijke spanning tussen Mary en het Vlaams Parlement en Vlaamse Regering omdat Mary gewoonweg weigerde de beheersovereenkomst te tekenen.

Na een storm van protest, onder andere van voogdijminister Bourgeois en Eric Van Rompuy (die Mary bestempelde als Proud Mary), tekende Mary toch de overeenkomst.

Maar zoals Eric Van Rompuy aankondigde, zouden de spanningen blijven zolang Mary op post bleef en het heeft niet lang geduurd.

Vorige week stond minister Bourgeois weer (terecht) op zijn achterste poten. Mary’s VRT kondigde immers weer een baby van het mislukte kruisbestuifte huwelijk tussen de VRT en Belgacom aan: de reeks Flikken zou immers op voorhand te bekijken zijn op Belgacom TV, weliswaar tegen betaling, nog voor ze op het openbaar net zou worden uitgezonden.

Het toppunt was dat Mary niet eens bereid was om hierover van gedachten te wisselen. Opnieuw nam hij onmiddellijk enkele advocaten onder de arm, om na te gaan wat hij kan ondernemen tegen deze “rechtstreekse inmenging” van de minister. De VRT-topman zou zelfs overwegen om minister Bourgeois te dagvaarden omdat door de goedkeuring van het nieuwe VRT-decreet zijn arbeidscontract “van rechtswege verbroken” werd.

Volgens mij zit daar de ware reden. Mary is de VRT al langer beu en zoekt gewoon een reden om aan te geven dat er sprake is van contractbreuk om zo een ontslagvergoeding van minstens 1 miljoen euro op te strijken. Volgens mij is dat ook de enige reden waarom vlak voor de zomer Mary kon aanblijven ondanks het feit dat alle fracties in het Vlaams Parlement Mary’s positie onhoudbaar vonden. Waarschijnlijk wil Bourgeois niet de geschiedenis ingaan als de minister die 1 miljoen euro moest uitbetalen. Over dit bedrag wordt nogal gesproken, maar niemand kent het echte bedrag. Minister Bourgeois ging trouwens in het Vlaams Parlement niet in op de vraag hoe veel deze vergoeding eigenlijk bedraagt.

Opvallend is wel dat sommige politici, waaronder Jurgen Verstrepen, suggereerden dat er een zwakke plek zit bij Mary, namelijk dat hij al herhaaldelijk zijn contractuele discretieplicht heeft overtreden en zonder opslagvergoeding naar huis zou kunnen gestuurd worden.

Tony Mary is duidelijk zelf overspannen. In augustus vond hij het nodig om namens de VRT en zichzelf een brief te sturen naar Knack. Deze brief is een toonbeeld van pure intimidatie. Mary vindt dat Knack de VRT in een slecht daglicht stelt en wou tot dat moment niet reageren, maar van zodra zijn eigen persoon in een slecht daglicht gesteld zou worden, heeft hij de advocaten van de VRT (dus op kosten van de belastingbetaler – u en ik dus) een brief laten sturen die duidelijk is van toon: de grote Mary van de grote VRT zou aan het kleine Knackje eens zeggen wat ze mogen schrijven en wat niet.

Sommigen beschouwen dit optreden van Mary als het zoveelste bewijs van het feit dat Mary zichzelf als ongelooflijk belangrijk vindt. In “Mary,: le VRT, c’est moi!” beschrijft Jan Neckers, ex-VRT-werknemer, hoe Mary denkt dat de VRT van hem alleen is en niet van zijn aandeelhouders, zijnde wederom u en ik.

Leuk is natuurlijk dat Knack zegt dat er geen artikel in die zin gepland was, maar dat door de felle reactie van Mary hun nieuwsgierigheid geprikkeld is en ze nu wel eens gaan onderzoeken hoe het zit met die onkostennota’s.

Het lijkt me duidelijk dat dit niet zo langer kan. Een behoorlijke hap uit het Vlaamse budget gaat naar de VRT en we kunnen dan minstens verwachten dat dit geld goed gebruikt wordt. De eeuwige spanning tussen politiek en de onafhankelijkheid van de VRT zal er altijd wel zijn, hoewel velen menen dat de VRT een rode SP.a burcht is.

Tony Mary zal zich duidelijk blijven afzetten tegen de politiek en we mogen niet vergeten dat hoe dan ook de VRT een publieke omroep is en dus op een bepaalde manier controle moet krijgen vanuit de maatschappij. Politisering van een omroep is uit den boze, maar zonder pluralistische controle bestaat het risico dat de openbare omroep nog veel sneller in de greep zal geraken van een bepaalde strekking.

Oh ja, u kan trouwens gerust zijn. De betalende buurman zal u uw ogen niet kunnen uitsteken door u weken op voorhand te verklappen wie de verkrachter was en waar het lijk verborgen was. De Raad van Bestuur van de VRT besliste gisteren dat minister Bourgeois gelijk had en dat alle VRT-programma’s slechts betalend “on demand” kunnen aangeboden worden nadat ze gratis werden uitgezonden op het publieke net.